همه ما انسان ها تمایلات و علاقه مندی هایی داریم، که برای دستیابی به آن ها هدف گذاری و برای رسیدن به هدف، تلاش می کنیم. دوست داریم هر روز به سمت بهتر شدن حرکت کنیم؛ در تحصیلات، شغل و حرفه مان پیشرفت کنیم؛ درآمد بیشتری داشته باشیم؛ هنر یا فن جدیدی را بیاموزیم؛ زبان انگلیسی مان را تقویت کنیم؛ زندگی عاطفی مان را بهتر و بهتر کنیم؛ نقط ضعف خود را به نقطه قوتمان تبدیل کنیم، و البته دوست داریم هر روز که می گذرد بهتر، داناتر و بزرگتر شویم.
ما براساس همه این دوست داشتنی هایمان، برای زندگی مان هدف یا اهدافی را در نظر می گیریم تا بتوانیم به این خواسته ها برسیم. سپس می آموزیم برای رسیدن به هدف های خود، باید برنامه ریزی کنیم و بر اساس آن برنامه ریزی، به سمت خواسته مان گام به گام حرکت کنیم.
همه این اقدامات را انجام داده و عمل به برنامه ریزی مان را پیش می بریم تا اینکه یک روز احساس می کنیم نیاز به استراحت داریم، انرژی کافی برای انجام کارهایمان طبق برنامه را نداریم. پس تصمیم می گیریم امروز استراحت کرده و فردا برنامه را از سر بگیریم. غافل از اینکه فردا و فرداها می آید و ما می فهمیم تمایلی به ادامه آن مسیر و رسیدن به هدف نداریم: تمام هدف گذاری و برنامه ریزی را کنار می گذاریم!
بازهم یک هدف رها شد! باز هم یک کار ناتمام به فهرست کارهای نیمه کاره مان اضافه شد!
ما می مانیم و دنیایی یاس و نا امیدی. از خودمان و تمام تکنیک های هدف گذاری و برنامه ریزی نا امید می شویم و فکر می کنیم: من هرگز نمی توانم… .
انتخاب مناسب، لازمه رسیدن به هدف
توجه داشته باشید که صبر و تلاش، و داشتن انگیزه درونی، زمانی می تواند به ما در کسب یک هدف کمک کند که آن هدف را به درستی و متناسب با شرایط خود انتخاب کرده باشیم. در این مطلب می خواهیم به دیگر دلایل این اتفاق بپردازیم.
جدا از تمام شرایطی که لازمه انتخاب هدف مناسب و تلاش در جهت رسیدن به هدف ها است، برخی افراد ذاتا برای رسیدن به خواسته ها و اهدافشان می جنگند و معتقدند هیچ کس نمی تواند سد راه آن ها برای رسیدن به خواسته هایشان شود. آن ها معتقدند شاید خیلی افراد مانع من برای رسیدن به اهدافم شود، اما هیچ کس نمی تواند جلوی قوی تر شدن و بلند شدن مرا بگیرد. این قدرت اراده، یک ویژگی ذاتی است که طی تجارب گوناگون زندگی تقویت می شود.
بنابر این می توان گفت رسیدن به هدف ها، ارتباط زیادی نیز با قدرت اراده و خواست شما دارد اما به یاد داشته باشید هر زمان که شما تصمیم می گیرید کاری را که میلی به انجام آن ندارید، انجام داده و یا کاری را که دوست دارید، انجام ندهید، درحال استفاده از ظرف اراده تان هستید!
اراده شما مانند یک لیوان است که میزان محدودی اراده در آن ریخته شده است؛ یعنی استفاده شما از این ظرف نمی تواند دائمی و همیشگی باشد. شما در هر لحظه و هر روز تنها به میزان محدودی می توانید از اراده تان برداشت کنید و پس از خالی شدن لیوان اراده تان، کمی زمان نیاز است تا مغز و ذهن شما مجددا موجودی آن را تامین کنند و در دسترس شما قرار دهند.
از آنجا که ظرف اراده شما اندازه محدودی دارد، اگر برای کارهای کوچک و کم ارزش موجودی اراده تان استفاده کنید، ممکن است اراده کافی برای رسیدن به اهداف واقعی و ارزشمندتان نداشته باشید چون در حال استفاده از پتانسیل محدود اما تجدیدپذیر ظرف اراده ذهنتان هستید.
بنابراین به یاد داشته باشید اگر می خواهید برنامه ها و اهداف جدی و مهمی را در پیش بگیرید، از صرف انرژی اراده تان در راه انجام یا عدم انجام تمایلات کوچک و کم ارزش خودداری کنید تا موجودی اراده تان به هدر نرود. مثلا اگر شما تصمیم دارید برای آزمونی مهم خود را آماده کنید، باتوجه به همه مواردی که تاکنون به آن اشاره شد، ابتدا باید تعریف کنید هدف شما کوتاه مدت، میان مدت، یا بلندمدت است؟
اهداف کوتاه مدت اهدافی هستند که در کمتر از 1 سال به آن ها دست می یابیم. اهداف میان مدت، اهداف 1 تا 3 ساله، و اهداف بلند مدت 3 تا10 ساله هستند.
سپس باید هدف خود را به اهداف کوچکتری تقسیم کنید؛ مثلا اگر در کنکور کارشناسی ارشد در اردیبهشت 1399 می خواهید موفق شوید این یک هدف کوتاه مدت (کمتر از یک سال) است اما لازم است آن را باز هم به اهداف کوچکتری مثل اهداف 6 ماهه، 4 ماهه، 2 ماهه، 1 ماهه، هفتگی و روزانه تقسیم کنید.
سپس لازم است رسیدن به هدف مورد نظر را به یک منبع انگیزه بخش درونی مرتبط کنید؛ مثلا اگر برای اینکه خانواده تان مدام برای ادامه تحصیل ندادن، شما را سرزنش می کنند و بخاطر رهایی از سرزنش آن ها می خواهید موفق شوید، احتمال رها کردن هدف و شکستتان بالاست، زیرا این یک انگیزه بیرونی است. اما اگر برای دستیابی به احساس قدرت و ارزشمندتان این کار را می کنید، با احتمال بیشتری موفق خواهید شد.
کار دیگری که لازم است انجام دهید آن است که در زمان تلاش برای درس خواندن و رسیدن به اهدافتان، منابع کوچک و کم ارزشی که اراده تان را صرف می کند را رفع کنید. مثلا اگر خوردن پفک یا تنقلات برای سلامتی تان مفید نیست، آن ها را از جلوی چشمانتان دور کنید تا مدام با دیدن و تلاش برای نخوردن آن ها موجودی ظرف اراده تان را بیهوده مصرف نکنید.
اگر مدام برای غلبه بر چک نکردن گوشی موبایل و شبکه های اجتماعی که در آن عضو هستید با خودتان در جنگ و جدال هستید، زودتر گوشی موبایلتان را جایی قرار دهید که مقابل دیدتان نباشد تا از ظرف اراده تان برداشت بیهوده نکنید.
اگر در زمان درس خواندن عادت به کندن موهایتان دارید به جای آنکه خود را مجبور به انجام ندادن این کار کنید، با یک کلاه یا روسری سرتان را بپوشانید تا با تقلا کردن بر سر انجام ندادن این کار، به موجودی محدود حساب اراده تان دستبرد نزنید.
به یاد داشته باشید اینکه شما بتوانید با بالا نگه داشتن انگیزه هایتان خود را در راه رسیدن به هدف های ارزشمندتان، قوی و مجهز کنید تا بتوانید تغییرات مطلوب در زندگی تان ایجاد کنید، به مدیریت کردن انرژی تان نیز بستگی دارد.
اگر شما آگاهانه انرژی خود را در مسیر درست هدایت کنید، با هر هدفی که به آن می رسید، اعتماد به نفس و اراده تان قوی تر شده و با انرژی و انگیزه بیشتری می توانید مسیرهای جدید را طی کنید.